Stowarzyszenie Przyjaciół Słowaka powstało w 1995 r. Przez kilkanaście lat działało na rzecz I Liceum Ogólnokształcącego im. J. Słowackiego w Chorzowie. Ufundowało szkole sztandar, wydało monografię szkoły. W 1999 r. zorganizowało I Wielki Zjazd Absolwentów ze wszystkich roczników a w 2009 r. II Zjazd Absolwentów Słowaka i wiele absolwenckich spotkań rocznicowych, pikników w Ogrodach Słowaka, stając się formą spoiwa łączącego pokolenia absolwentów chorzowskiego „Słowaka”.
Statutowym celem SPS jest wspieranie chorzowskiej młodzieży w zakresie rozwijania zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz pomoc w rozszerzaniu bazy materialnej i dydaktycznej chorzowskich szkół. Do realizacji powyższego celu Stowarzyszenie zdąża przez prowadzenie działalności: edukacyjnej, wychowawczej, upowszechnianie kultury, krajoznawstwa i wypoczynku, krzewienia kultury fizycznej i sportu, rozwijającej świadomość narodową i obywatelską, wydawniczej, współpracy z organami samorządu terytorialnego oraz organizacjami pozarządowymi i instytucjami działającymi na terenie miasta Chorzów.
Od wielu lat jest współorganizatorem wyjazdów naukowych, językowych i obozów narciarskich dla młodzieży, gdzie corocznie, na początku marca organizuje zawody narciarskie i snowboardowe „O Puchar Słowaka”. Stowarzyszenie wspiera działalność szkolnych organizacji i kół naukowych, pomagając między innymi w organizacji koncertów, przeglądów artystycznych, wielotygodniowych wypraw naukowo-poznawczych do Azji, połączonych z wolontariatem. Przeprowadziło wielką akcję mającą na celu zebranie pieniędzy na pomoc zniszczonej tsunami Sri Lance (2005) i w 2015 na rzecz ofiar trzęsienia ziemi w Nepalu. Każdego roku Stowarzyszenie organizuje masową imprezę turystyczno-ekologiczną dla młodzieży, rodziców i absolwentów pn. Rajd Słowaka (od 1978 r.), w czasie którego w ramach akcji „Czyste Góry” sprząta się beskidzkie szlaki z odpadków.
SPS współorganizuje i funduje nagrody na różnego rodzaju konkursach i olimpiadach tematycznych dla uczniów szkól z Chorzowa i miast województwa śląskiego. Było także współorganizatorem wielu cykli wykładów naukowych, o tematyce społecznej i zakresu ochrony środowiska naturalnego. Podejmowało także szereg mniejszych inicjatyw, jak na przykład stworzenie funkcjonującego do dziś funduszu stypendialnego, wspierającego zdolnych uczniów. Corocznie Stowarzyszenie w ramach swej działalności na rzecz rozwoju kultury organizuje duży projekt o znaczeniu lokalnym pn. „Wolność Czytania”, współuczestniczy w organizacji Chorzowskiego Festiwalu Nauki a wraz ze szkolnym Kołem Geografów „Peneplena” organizuje w grudniu każdego roku Peneplena Travel Festival – Chorzowski Tydzień Podróży.
W listopadzie 2005 r., po zmianie statutu sąd przyznał Stowarzyszeniu Przyjaciół Słowaka status organizacji pożytku publicznego.